Produkcja: Polska
Rok produkcji: 1976
Premiera: 28.01.1977
Dane techniczne: Barwny, 96 min
Reżyseria: Krzysztof Zanussi
Scenariusz: Krzysztof Zanussi
Zdjęcia: Edward Kłosiński
Muzyka: Wojciech Kilar
Scenografia: Tadeusz Wybult
Montaż: Urszula Śliwińska
Produkcja: Zespół Filmowy Tor
Obsada aktorska:
Piotr Garlicki – magister Jarosław Kruszyński
Zbigniew Zapasiewicz – docent Jakub Szelestowski
Christine Paul – Nelly Livington-Pawluk
Mariusz Dmochowski – prorektor Bolesław
Wojciech Alaborski – docent Kiszewski
Mieczysław Banasik – pan Józef
Krystyna Bigelmajer – pani Zofia
Alfred Freudenheim – przedstawiciel władz
Jadwiga Colonna-Walewska – kierowniczka dziekanatu
Marian Glinka – kierownik ośrodka
Jeden z najważniejszych filmów kina moralnego niepokoju, poruszający problem konformizmu polskiej inteligencji. Oś fabularną filmu stanowi konflikt między dwiema postawami. Wyrazicielem pierwszej jest docent Jakub Szelestowski – nie tylko bardzo inteligenty, ale i przebiegły. Świadomie wybrał drogę karierowicza, obfitującą w moralne kompromisy. Szelestowski to typ cynicznego mędrca, wyrachowanego egoisty, niepozbawionego jednak odruchów buntu wobec własnej postawy. Jego adwersarz, młody magister Jarosław Kruszyński, nie może dostosować się do środowiska, z którym związał swe zawodowe losy. Idealistyczny, momentami naiwny, pełen czystych intencji, jest zaprzeczeniem docenta.
Nagrody:
FPFF w Gdańsku – Grand Prix – Złote Lwy, Nagroda za scenariusz, Nagroda za rolę męską (Zbigniew Zapasiewicz)
MFF w Teheranie – Złoty Koziorożec
MFF w Rotterdamie – Nagroda dziennikarzy